28 Milyon Yıllık Jeolojik Faaliyet Döngüsü
Geoscience Frontiers bülteninde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre Dünya’daki jeolojik faaliyetler, görünüşe göre 27,5 milyon yıllık bir döngüyü takip ediyor ve gezegene bir “nabız” bahşediyor.
New York Üniversitesi Biyoloji bölümünde jeolog ve profesör olan baş yazar Michael Rampino, “Pek çok jeolog, jeolojik olayların zamanla rastgele meydana geldiğini düşünüyor” diyor.
“Fakat bizim çalışmamız, ortak bir döngüye yönelik istatistiksel bulgular sağlıyor ve bu jeolojik olayların ilintili olduğunu, rastgele olmadığını ileri sürüyor.”
Araştırmacılar geçtiğimiz yarım asırda, kabaca 26 ila 36 milyon yıl arasında değişen (volkanik faaliyetler ile kara ve denizdeki kitlesel yok oluşların da yer aldığı) önemli jeolojik olay döngüleri bulunduğunu öne sürmüş.
Fakat jeolojik kayıtlardaki bu ilişkilere yönelik yürütülen ilk çalışmalar, jeolojik olayların yaşının belirlenmesinde bulunan kısıtlar sebebiyle fazla başarılı olamamış ve bilim insanları da nicel soruşturmalar yürütememiş.
Fakat radyo izotop tarihleme yöntemlerinde meydana gelen önemli ilerlemeler ve jeolojik zaman ölçeğindeki değişimler, geçmiş olayların tarihlenmesinde yeni verilere yol açmış.
Mevcut olan en son yaş belirleme verilerini kullanan Rampino ve meslektaşları, son 260 milyon yıldaki önemli jeolojik olayların güncellenmiş kayıtlarını derleyip yeni analizler yürütmüşler.
Araştırma takımı, son 260 milyon yılda tarihleri iyi belirlenmiş 89 önemli jeolojik olayın yaşını analiz etmiş.
Bu olaylar arasında deniz ve karadaki yok oluşlar, taşkın bazalt patlamaları adı verilen önemli volkanik lav akışları, okyanuslar oksijenden mahrum kaldığı zaman gerçekleşen olaylar, deniz seviyesindeki dalgalanmalar ve Dünya’nın tektonik levhalarındaki değişimler veya yeniden düzenlenmeler yer alıyor.
Araştırmacılar, bu küresel jeolojik olayların son 260 milyon yılda genel olarak 10 farklı zaman noktasında kümelendiğini ve birbirinden yaklaşık 27,5 milyon yıl uzaklıkta bulunan zirve veya nabızlar halinde gruplaştığını keşfetmişler.
Jeolojik olayların kümelendiği son nokta, yaklaşık 7 milyon yıl önceye ait. Bu durum, önemli jeolojik faaliyetlerde bir sonraki nabzın 20 milyon yıldan uzun süre sonra atacağını düşündürüyor.