Derin Denizde Hayatın Köklerine Dair Bir Araştırma

Bir okyanus bilimcinin NASA’nın hızlı arama listesinde olmasını beklemezsiniz; fakat Jüpiter’in buzla kaplı uydusu Eropa’da gerçekleştirilmesi planlanan bir görev için yardıma ihtiyaç duyan uzay ajansı, Chris German’a başvurdu.

Okyanus bilimci, 1997’de Atlantik Okyanusu’nda yaşam bakımından zengin hidrotermal yarıklar bulduğundan beri benzer jeolojik yapılar, yaratıklar ve hayatın kökenine ilişkin Indiana Jones vari bir arayış içerisinde.

Woods Hole’de uzman bir bilim insanı olan German, deniz tabanının keşfi için programlanabilir su altı robotlarını kullanan ilk insanlardan birisi.

NASA’nın German’a ilgi duymasının sebebiyse zorlu koşullarda bu robotları kullanabilme kabiliyeti. 

Geçtiğimiz eylül ayında bir takım oluşturdular ve NASA’nın Europa’da “bir gün” demek isteyebileceği türden çalışmaların bir denemesi olacak şekilde 2 ay süren bir Arktik keşfe çıktılar.

Coğrafya kimyacıları okyanustaki hidrotermal yarıkların (bu yarıklar ısı, gaz, kayalar ve yaşamı destekleyen kimyasallar püskürtürler) bu gezegendeki tüm yaşamı doğurmuş olabileceği teorisi üzerinde duruyor.

Peki diğer gezegenlerde de aynısı gerçekleşmiş olabilir mi? İşte NASA da Europa’nın derin deniz tabanında bu sorunun yanıtını arayacak: yaşamın -ya da yaşamı oluşturan kimyasalların- buzda gömülü halini.

German “Europa’nın etrafında uçarken aşağıya baksak ve bu şeylere rastlasak; ya da oraya iniş yapıp kazıdığımız buz örnekleri bize aradığımız cevapları verse, harika olmaz mıydı?” diyor.

Yıllardır, German Atlantik’teki herhangi bir aktif volkandan kilometrelerce uzakta bir yarığa rastlayana kadar kimse volkanlardan uzakta canlı yaşamı barındıran okyanus yarıklarının olabileceğini düşünmüyordu.

Woods Hole Ulusal Derin Su Altı Tesisi’nde baş bilim görevlisi Adam Soule, German’dan “O yaşamı bulma ve dipsiz derinliklerde çalışma konusunda bir dahi” diye bahsediyor.

NASA 2022’de Europa Clipper’ı uçuş resimleri, termal görüntüler ve manyetik ses ölçümleri yapmak için gönderdiğinde tam olarak nerede neye bakması gerektiğine karar vereceği aşamada German’ın yaptığı çalışmanın yardımı olabilir.

German “Yerkürenin uç noktalarındaki sistemleri araştırmak bizim neredeyse tüm okyanus habitatlarında araştırma yapabilmemize yardım edecek.

Bu noktada ben devreye giriyorum. Fakat oraya gider ve planlamadığımız bir bulguya rastlarsak gayet aptal bir izlenim yaratabiliriz” diyor.

Derinlik Ölçüsü

1986 İlk defa denize açılıyor, Atlantik’te keşfedilen ilk “black smokers” (siyah duman salıcılar) alanını (demir sülfat bulutları püskürten yarıklar) ziyaret ediyor.

1997 Aktif bir volkan alanından uzakta bulunan tektonik olarak kontrol edilen ilk hidrotermal yarığı keşfediyor.

1999 Antarktika’nın East Scotia Ride bölgesinde ilk aktif yarıkları keşfediyor.

2004 Deniz tabanındaki hidrotermal yarıkların robotik olarak aranması, tespiti ve fotoğraflanması için ilk otonom su altı aracı kullanımını gerçekleştiriyor.

2011 Atlantik’te, daha önce sadece Pasifik Okyanusu’nda bulunduğu düşünülen canlı tüp solucanlarına rastlıyor.

2014 Fiberoptik bağ yardımıyla Arktik buz altına uzaktan kontrol edilebilen denizaltı gönderilen görevi yönetiyor.