Dünya Su Günü, UNICEF: Dünyanın en yoksulları, temiz suya erişimi en az olanlar
NEW YORK, 21 Mart 2014 – Dünya Su Günü dolayısıyla bir açıklama yapan UNICEF, dünyanın temiz içme suyuyla ilgili olarak Binyıl Kalkınma Hedeflerinde (BKH) belirlenen hedefe ulaşmasından ve BM Genel Kurulunun suyun bir insan hakkı olduğunu ilan etmesinden neredeyse dört yıl sonra, çoğu yoksul olmak üzere 750 milyondan fazla kişinin bu temel ihtiyacını halen karşılayamadığını belirtti.
UNICEF ve WHO tarafından 2013 yılında yayınlanan tahminlere göre 768 milyon kişi temiz içme suyu imkanlarından yoksun durumda. Bu yüzden her yıl yüzbinlerle çocuk hastalanıyor ve ölüyor. Temiz suya erişimi olmayan insanların çoğunluğunu ise ücra kırsal yörelerde ya da kentlerin yoksul mahallelerinde yaşamakta olan yoksullar oluşturuyor.
UNICEF’in tahminlerine göre, temiz su, yeterli sanitasyon ve hijyen imkanlarının olmayışına bağlı ishalli hastalıklar yüzünden her gün 5 yaş altı 1.400 kadar çocuk ölüyor.
UNICEF’in küresel su, sanitasyon ve hijyen programlarını yöneten Sanjay Wijesekera konuya ilişkin şunları söyledi: “İster zengin ister yoksul olsun her çocuğun yaşama, sağlık ve bir geleceğe sahip olma hakları vardır. Dünya, bir insan hakkı olarak su ve sanitasyon imkanlarından yoksun tek bir erkek, kadın ve çocuk bile kalmayıncaya kadar durmamalı, çalışmalarını sürdürmelidir.”
İçme suyuyla ilgili BKH hedefine 2010 yılında ulaşılmış ve bu hedef artık geride bırakılmıştı. 2010 yılında, dünya nüfusunun yüzde 89’u iyileştirilmiş içme suyu imkanlarına sahip duruma gelmişti. İyileştirilmiş içme suyu imkanlarından kastedilen, şebeke suyu, tulumbalarla kullanılan yeraltı suları ve korumalı kuyulardır. Ayrıca, gene 2010 yılında BM Genel Kurulu temiz içme suyu ve sanitasyonu insan hakkı olarak tanımıştı. Başka bir deyişle her insan, temiz suya ve temel sanitasyon imkanlarına sahip olabilmeliydi. Ne var ki, bu temel hak bugün de dünyadaki en yoksul insanlardan esirgenmektedir.
Wijesekera sözlerine şöyle devam etti: “Çarpıcı, hatta şok edici olan husus, orta gelir düzeyindeki ülkelerde bile içecek temiz su bulamayan milyonlarca yoksul insanın olmasıdır. Marjinalleştirilmiş ve çoğu kez unutulmuş kesimleri hedef almalıyız: ulaşılması en güç, en yoksul ve en dezavantajlı olanlar…
UNICEF ve WHO tahminlerine göre iyileştirilmiş içme suyu imkanlarından yoksun küresel nüfusun hemen hemen üçte biri 10 ülkede yaşamaktadır: Çin (108 milyon); Hindistan (99 milyon); Nijerya (63 milyon); Etiyopya (43 milyon); Endonezya (39 milyon); Kongo Demokratik Cumhuriyeti (37 milyon); Bangladeş (26 milyon); Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti (22 milyon); Kenya (16 milyon) ve Pakistan (16 milyon).
UNICEF, kadınların ve kız çocukların temiz suya erişememenin yarattığı olumsuzluklardan en fazla etkilendiklerini belirtmektedir. Nitekim dışardan su getirme yükünün tahminen yüzde 71’i kadınların ve kız çocukların omuzlarındadır.
UNICEF WASH programları 100’den fazla ülkede uygulanmaktadır ve maliyet etkin kuyu açma ve yerel topluluk temelli su güvenliği planlaması gibi yeni girişimler sayesinde en izole kimi yörelerde yaşayan ailelere temiz su sağlanabilmektedir. Örneğin UNICEF 2012 yılından bu yana Pakistan’da elle kazılmış kuyulardan yaklaşık 100 bin kişiye temiz su sağlamıştır. UNICEF destekli ‘Okullarda WASH’ programları da tüm dünyada milyonlarca öğrenciye temiz su, sanitasyon ve hijyen imkanları sağlanmasında yararlı olmuştur.