Kuzey Kutbu’nun (Arktik) dünya ortalamasının üç katı daha fazla ısındığı ortaya çıktı. Perşembe günü yayınlanan bir çalışma bu bölgenin sanılandan çok daha fazla ve hızlı ısındığını gösterdi.
Arktik’deki deniz buzu, yükselen sıcaklıkların erken kurbanı olarak görünüyor ve bir derecenin her bir fraksiyonu bile büyük bir fark yaratıyor.
Yani kutbun yaz aylarında tamamen kaybolma ihtimali Dünya’nın endüstri öncesi seviyelerin 2 derece üzerinde ısınması halinde 10 kat daha fazla. 1.5 derecelik artış ise 2015 Paris Anlaşması’nda belirlenen hedef. Ancak bu hedefin tutturulamayacağı artık neredeyse kesin.
Bu ürkütücü bulgular Arktik Gözlemleme ve Değerlendirme Programı (AMAP) tarafından yayınlandı. Çalışmanın sonuçları da İzlanda’nın başkenti Reykjavik’te gerçekleşecek olan Arktik Konseyi Zirvesi’nden bir hafta önce yayınlanmış oldu.
Danimarka ve Grönland Jeolojik Araştırmaları’nda çalışan bir buzulbilimci olan Jason Box, “Kuzey Kutbu, iklim ısınması için gerçek bir sıcak nokta” dedi.
Üç katı artış
Yarım yüzyıldan kısa bir süre içinde, 1971’den 2019’a kadar, Kuzey Kutbu’nun ortalama yıllık sıcaklığı, bir bütün olarak gezegen için 1 dereceye kıyasla 3,1 derece arttı.
Bu durum şimdiye kadar tahmin edilenden çok daha yüksek bir artış oranı. Dünya’nın donmuş alanlarıyla ilgili 2019 tarihli bir raporda, Birleşmiş Milletler Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Arktik yüzey hava sıcaklığının muhtemelen “küresel ortalamanın iki katından fazla” arttığı sonucuna varmıştı.
Araştırmacılara göre, 2004 yılında Kuzey Kutbu’ndaki sıcaklık büyük ölçüde açıklanamayan bir nedenle artmaya başladı ve bu şekilde bir dönüm noktasına gelindi.
O zamandan beri, ısınma önceki on yıllara göre yüzde 30 daha yüksek bir oranda devam etti.
Box AFP’ye verdiği demeçte, “bölgede artık giderek daha uzun süren sıcak kış olayları yaşanıyor diyerek Haziran ile Eylül ayları arasında ısınmakta olan okyanustan da gelen ek bir derece artışı olduğunu kaydediyor.
10 dereceye kadar artış olabilir
Geleceğe dair öngörüler de son derece olumsuz. 21.yy’ın sonunda Arktik’teki ortalama sıcaklığın 1985-2014 ortalamasına göre 3,3 ila 10 derece arasında artması bekleniyor.
Kaç derece artış olacağı yüzyıl boyunca insanlığın sera gazları emisyonunda nasıl bir düşüş kaydedeceğine bağlı olacak.
Bölgedeki ısınmanın Arktik ekosistemine anında etkisi olduğu da raporda belirtiliyor. Hayvanlar arası etkileşim ve gıda türleri, beslenme rutinlerinde değişimler gözleniyor. Yaşanan hayvan göçleri de farklılıklar göstermeye başladı.
Yerli halk doğal yaşamın sağlığını kaybettiğini bildiriyor
Aynı şekilde bölgede yaşayan 4 milyon civarı yerel halk için de olumsuz sonuçları kaçınılmaz.
Alaska İklim Değerlendirme ve Politika Merkezi direktörü Sarah Trainor, “Kuzeybatı Grönland’daki avcılar, deniz buzunda köpek kızaklarıyla seyahatin mümkün olduğu dönemin beş aydan üç aya düştüğünü bildirdi” diyor ve ekliyor:
“Kanada ve Rusya’daki yerli avcılar ve balıkçılar da yakaladıkları fok balıklarının eskiye oranla daha ince olduğunu ve vahşi yaşamın sağlığının azaldığını aktarıyorlar. Balıklarda ve deniz memelilerinin vücutlarında daha fazla parazit bulunduğunu bildirdiler.”
Kar yerine yağmur yağmaya başladı
Son olarak rapora göre en alarm verici dönüşümlerden biri de Arktik’te kar yağışının yerinin yer yer yağmurun almaya başlaması ve nem oranlarının artması.