Su İle İlgili Bilgiler
Su nedir ?
İki hidrojen, 1 oksijen atomundan oluşan, renksiz, kokusuz ve tatsız sıvı bir bileşiktir. Kimyasal formülü (H2O) olan su canlıların hayati fonksiyonlarını sürdürmelerini sağlayan eşi benzeri bulunmayan doğal bir maddedir. %71’i suyla kaplı olan dünyamızda, bu suyun yaklaşık %97’si büyük denizler olan okyanuslardadır.
Vücudumuzda ne kadar su bulunur, herkeste su miktarı aynı miktarda mıdır ?
Erişkin bir insanın ağırlığının %60-70’i sudur. Bu yüzde oranı yaş, cinsiyet, kiloya bağlı olarak, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bebeklerde ve çocuklarda yetişkinlere ve yaşlılara göre daha fazla miktarda su bulunur. Erkeklerde kadınlara göre, daha fazla su vardır.
Su vücudumuza nasıl alınır ve hangi aşamalardan geçer ?
Yiyecekler ve içecekler yolu ile vücuda alınan su, sindirim sisteminde emildikten sonra kana geçer. Kan dolaşımı ile vücuda dağılır ve kılcal damarlardan dışarı çıkarak doku sıvısını oluşturur. Hücre içinde bazı kimyasal reaksiyonlara katıldıktan sonra hücre dışına çıkar ve tekrar doku sıvısına dönüşür. Dokulardan kan dolaşımına katılır. Kan dolaşımı aracılığı ile böbreklere gelerek önemli bir kısmı idrar olarak vücut dışına atılır. Vücuttaki suyun bir kısmı ise deri, solunum ve sindirim sistemi vasıtasıyla kullanılıp atılır.
Günlük su ihtiyacı nedir, günlük ihtiyaç karşılanmazsa ne olur ?
Bu konuda uzmanların farklı görüşleri olsa da çoğunlukla ortalama günlük su tüketiminin 2-2.5 litre olmasi tavsiye edilir. Bunu günde 8 defa 250 ml veya 8 su bardağı su içilmesi şeklinde açıklayabiliriz. Bu miktarlar ortalama miktarlardır. İdeal olan ise su ihtiyacının kişinin durumuna, mevcut hastalıklarına, hava sıcaklığına ve aktivite düzeyine göre ayarlanmasıdır. Suyun vücuda alımı ve atılımı bir denge içinde oluşur. Vücutta normal sıvı hacminin korunması için günlük sıvı alımının günlük sıvı kaybına eşit olması gerekir. Bu denge bozulduğunda hastalıklar ortaya çıkar. Suyu ne zaman içmek gerekir ? Su gün boyu ve sık sık içilmelidir. Su içmek için susamayı beklememek gerekir. Az ve sık ve özellikle de sindirim sisteminin çalışmadığı saatlerde su içmek çok yararlıdır.
Yeterli su içip içmediğinizi nasıl anlarsınız ?
İdrar renginiz koyu sarı renkli ise yeterli miktarda su içmiyorsunuz demektir. İdrar renginiz koyu sarıdan açık ve şeffaf renge dönüştüğünde ise yeterli miktarda su tüketiyorsunuz demektir.
Suyun faydaları nelerdir ?
Suyun cilde teması sinir uçlarını uyarır, dolaşım bozukluklarını düzeltir. Vücutta taşıyıcı göreve sahip olan su, hücrelere besin ve oksijen taşır, atıkları uzaklaştırır. Böbrekler yoluyla vücudun toksik maddelerden temizlenmesine yardımcı olur. Kan ve lenf sisteminin büyük bir kısmını oluşturur. Vücut sıcaklığının düzenlenmesinde rol alır. Kan basıncını kontrol eden elektrolitlerin dengelenmesine ve taşınmasına yardımcı olur. Sıcak havalarda vücudu serin tutar ve soğuk havalarda izolasyon sağlar.
Yeteri kadar tüketildiğinde, cildin daha düzgün, daha yumuşak, daha parlak ve esnek olmasını sağlar. Tükürük ve mide salgısında bulunarak, besinlerin sindirilmesinde görev alır. Emziren kadınlarda süt üretimini artırır. Bağışıklık sisteminin görevini yapabilmesi için su gerekmektedir. Bu özelliği ile zinde ve dinç kalmada yardımcı olur. Eklemlerin kayganlığını sağlar. Vücudumuz, dişlerimiz ve kemiklerimiz için gerekli olan kalsiyum, fosfor, magnezyum, florür ve sodyum gibi minerallerin büyük bir kısmını içtiğimiz sulardan elde ederiz.
Yaşamımızı devam ettirebilmemiz için oksijenden sonra en çok ihtiyaç duyduğumuz suyun, vücut ve ruh sağlığımız için sayısız faydası var. Baş ağrısından kilo kontrolüne sayısız faydası olan suyun, az bilinen faydaları hakkında bilgi veren kadınların günde ortalama iki, erkeklerin ise iki buçuk litre su içmeleri gerekir. Günlük su ihtiyacının alınan kaloriye göre belirlenir, 1500 kalori alıyorsanız günde 1.5 – 2 litre su içmeniz gerekir. Yeterli su alıp almadığınızı, idrara çıkma sayınızı ve idrarın rengini kontrol ederek de takip edebilirsiniz. Yetişkin bir birey günde 6 – 7 kere idrara çıkıyorsa ve idrar rengi açık sarı veya soluk sarı renkteyse yeterli su tüketimi vardır.
Su içmenin az bilinen 10 faydası.
1- Ağız Kokusunu Önler Gün içinde az besin tüketimi ve yetersiz sıvı alımı nedeniyle tükürük miktarı azalabilir. Tükürük üretiminin azalması nedeniyle, ağız temizliği için gerekli olan sıvı yetersiz kalır. Bu durum da, ağız kokusuna neden olur. Tükürük salgısının azalması, kokunun yanı sıra ağız kuruluğuna da yol açar. Ağız kuruluğu ise yutkunma, çiğneme ve hatta konuşmayı bile etkiler.
2- Saçlara Sağlık Katar Yetersiz su tüketimi saç kuruluğuna, kırılmalara, kepeklenmeye ve saç kayıplarına neden olur. Su sadece nemlendirmez, vücudu temizleyerek sağlıklı, ipeksi ve parlak saçlara kavuşmamızı da sağlar.
3- Sporcular İçin Gereklidir Spor yaparken sağlığımızı korumak için düzenli egzersiz, düzenli beslenme, düzenli uyku ve yeterli su tüketimine dikkat etmemiz gerekir. Özellikle kas geliştirici antrenmanlar yapanlar için bu dört kural kilit bir öneme sahip. Vücuttaki kas kitlesi arttıkça su ihtiyacının da artacağı mutlaka göz önünde bulundurulmalı. Antrenman ve egzersizlerin hem öncesi hem de sonrasında içilen su aynı zamanda, kasılmalar ve kramplarla başa çıkmada etkili bir yöntemdir.
4- Beyin İçin Gereklidir Unutkanlık merkezi beyin olduğu için bu organımızı iyi beslemeliyiz. Bunun için yeterli ve sağlıklı su tüketimine dikkat edilmesi gerekir. Susuzluk unutkanlığın yanı sıra, dikkat süresini ve hareket yeteneğini de olumsuz yönde etkiler.
5- Sağlıklı Gebelik Geçirmeye Yardımcıdır Gebelik döneminde vücudun daha fazla suya ihtiyacı vardır. Çünkü bebeğin gelişmesi, anne karnındaki sıvı içinde olur, annenin kan hacmi artar ve bu da daha fazla su ihtiyacı demektir. Sağlıklı bir gebelik dönemi için, annenin artan su ihtiyacını karşılaması gerekir.
6- Kabızlığın Önüne Geçer Lifli besinler, sindirim sisteminin düzenlenmesinde etkin bir rol oynar. Ancak ne kadar lifli gıda tüketilirse tüketilsin, yeterince su içilmediğinde, alınan lifler vücutta etkin bir şekilde kullanılmaz. Yetersiz su tüketimi, sindirim sisteminin daha az çalışmasına ve buna bağlı olarak kabızlığa yol açar.
7- Stresle Savaşır Beyin dokusunun yüzde 85’i sudan oluşur. Eğer vücudunuzda yeteri kadar su yoksa hem ruhen hem de fiziksel olarak kendinizi stres altında hissedersiniz. Susuzluğa dayanamamamızın sebebi de aslında budur. Susuz kalan beyin dokuları, su içmek için sürekli bir istek duymamıza neden olur ve suya erişimin olmadığı durumlarda kendimizi gergin hissederiz.
8- Böbrek Taşı Riskini Azaltır Yabancı ve zararlı maddeleri vücudumuzdan uzak tutan böbrekler, yeterli sıvı alınmadığı takdirde bu işlemi gerçekleştirmekte zorlanır. Bu durum birtakım böbrek hastalıklarına yol açtığı gibi, minerallerin birikimi de böbrek taşı oluşumuna neden olur.
9- Kalp Dostudur Kanımız, hücreler için gerekli oksijeni ve diğer maddeleri su ile birlikte daha hızlı taşır. Su tüketiminin yetersiz olduğu durumlarda, kan hacmi azalabilir ve bu da dolaşım sistemini olumsuz etkileyerek kalbe düşen yükü artırır.
10- Reflünün tedavisinde ilk sıradadır Yaşam kalitemizi çok ciddi oranda düşüren ve tedavi edilmediği takdirde yemek borusu kanserine dönüşme ihtimali bulunan reflü için yeteri miktarda ve iyi su içmek çok önemli. Su içmek bazı hastalarda reflünün etkisini azaltırken, bazı hastalarda tamamen iyileşme dahi görülür.