Antik Çağda İklim Değişikliği: Su Kıtlığı Nedeniyle Kitlesel Göç

Nil’in kaynağında muson yağmurlarının olmaması, göçlerin ve geç Roma eyaleti olan Mısır’daki yerleşimlerin tamamının yok olmasının nedeniydi. Bu demografik gelişme, ilk kez eski tarih profesörü olan Basel Üniversitesi’nden Sabine Huebner tarafından çevresel verilerle karşılaştırıldı bu da iklim değişikliği ve sonuçlarının keşfedilmesine yol açtı.

Kahire’nin yaklaşık 130 km güneybatısındaki vaha benzeri Faiyum bölgesi, Roma İmparatorluğu’nun ekmek sepetiydi. Yine de MS üçüncü yüzyılın sonunda daha önce gelişmekte olan çok sayıda yerleşim birimi azaldı ve sonunda sakinleri tarafından terk edildi. Önceki kazılar ve çağdaş papirüsler, bunun nedeninin tarla sulama ile ilgili sorunlar olduğunu göstermiştir. Yerel çiftçilerin, tarım arazilerinin kuruluğuna ve çölleşmesine uyum sağlama girişimleri örneğin, tarım uygulamalarını değiştirerek belgelenmiştir.

Volkanik patlama ve muson yağmurları

Basel antik tarih profesörü Sabine R. Huebner, Amerikan dergisi Studies in Late Antiquity’de bu gelişmenin arkasında değişen çevre koşullarının olduğunu göstermiştir. Mevcut iklim verileri, Etiyopya Dağlık Bölgesi’ndeki Nil’in kaynak sularında muson yağmurlarının aniden ve kalıcı olarak zayıfladığını gösteriyor. Sonuç, yazın nehrin daha düşük yüksek su seviyeleriydi. Bunu destekleyen kanıtlar Nil Deltası, Faiyum ve Etiyopya Yaylaları’ndan gelen ve muson yağmurları ve Nil’in su seviyesi hakkında uzun vadeli iklim verileri sağlayan jeolojik tortularda bulunmuştur.

MS 266 civarında, ertesi yıl ortalamanın altında bir Nil seline yol açan güçlü bir tropikal volkanik patlama da muhtemelen bir rol oynadı. Büyük patlamalar Grönland ve Antarktika’daki buz çekirdeklerindeki sülfürik asit birikintilerinden bilinmektedir ve üç yıl içinde tarihlenebilir. Stratosfere fırlatılan parçacıklar iklimin soğumasına yol açarak yerel muson sistemini bozdu.

İklim, çevre ve toplum hakkında yeni bilgiler

MS üçüncü yüzyılda, tüm Roma İmparatorluğu, Mısır vilayetinde 26.000’den fazla korunmuş papirüs (papirüs yapraklarına yazılmış belgeler) tarafından nispeten iyi belgelenen krizlerden sarsıldı. Faiyum bölgesinde bunlar su kıtlığı nedeniyle tahıl yerine üzüm yetiştirmeye veya koyun yetiştiriciliğine geçiş yapan sakinlerin kayıtlarını içermektedir. Diğerleri komşularını su hırsızlığı ile suçladılar veya vergi indirimi için Roma makamlarına başvurdular. Nüfusun bu ve diğer uyarlanabilir stratejileri, köylerinin ölümünü birkaç on yıl geciktirdi.

Huebner “Bugün olduğu gibi, iklim değişikliğinin sonuçları her yerde aynı değildi” diyor. Çölün kenarındaki bölgeler kuraklığın sertliğiyle karşı karşıya kalsa da diğerleri terk edilmiş köylerden göç eden insanların akınından gerçekten faydalandı. “İklim, çevresel değişiklikler ve sosyal gelişmelerin etkileşimi hakkında yeni bilgiler çok güncel.” Bununla birlikte, geç antik çağın iklim değişikliği bugünün aksine esas olarak insanlardan kaynaklanmıyordu, doğal dalgalanmalara dayanıyordu.