Arsenik (As)
Arsenik (As): Doğal suda ender bulunan arsenik minerallerin çözülmesinden, endüstriyel atıklardan ve böcek öldürücü ilaç uygulamalarında
kullanılan karışımların suya karışmasından ileri gelir. Her ne kadar
0.05 mg./lt. konsantrasyonun sağlık üzerinde olumsuz etkisi olmasa da,
bu suları içen kişilerin saç tellerinde yapılan incelemelerde arsenik tespit
edilmiştir. Suya deprem sonucunda, döküm ve fırınlardan, cam üretiminden,
elektronik alet üretiminden ya da tarım ilacı uygulaması yapılan
meyve bahçelerinden bulaşabilir.
Arsenik akut etkisi göstermeyen, fakat çok küçük dozlarda zamanla vücutta
birikerek tahribat yapan ağır metallerdendir. Kronik olarak ilerleyen bu
süreç istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Yüksek dozda arsenik tespit edilen
insanların tenlerinde yaralara rastlanmıştır. Bunun dışında deri, akciğer, idrar
torbası ve böbrek kanserine neden olduğu bilinmektedir. Genel olarak deri
sorunlarına ve sinir sistemi zehirlenmelerine neden olur. Bu nedenle WHO,
EPA, TSE, Avrupa Birliği ve Sağlık Bakanlığı gibi kuruluşlar, insani amaçlı
tüketme sularında bulunması gereken arsenik miktarını 0.01 mg./lt. maksimum
limit olarak belirlemişlerdir.
Arseniğin çevreye başlıca yayılma ve taşınma yolu sulardır. Su aracılığıyla
ekolojik sisteme dağılan arsenik canlı yapılarda birikmektedir. Genel nü-
fusta toplam günlük arsenik alımı 0.200 mg./kg.’dır. Endüstriyel atıkların
arıtılmadan çevreye bırakılması insan sağlığı açısından önemli sorunlara
yol açmaktadır. Kalküta’da bakır asetoarsenit üreten bir fabrikanın
yakınında yaşayan 17 ailenin 53 üyesinde (% 67), arsenikle kirlenmiş suyun
kullanılmasına bağlı olarak kronik arsenik zehirlenmesi ortaya çıkmış, yapılan
ölçümlerde yüzeysel kuyu sularındaki arsenik düzeyinin 5-58 mg./lt. (ppm)
arasında olduğu saptanmıştır.