Gri su nedir?

Konutlardan ve okul, hastane gibi küçük işletmelerden kaynaklanan, insanların günlük yaşam faaliyetlerindeki ihtiyaç ve kullanımları nedeniyle oluşan atık sular evsel atık sular olarak tanımlanmaktadır. Evsel atık sular gri su ve siyah su olmak üzere iki akımda değerlendirilmektedir. Genellikle duştan, banyodan, lavabodan, çamaşır ve bulaşık makinelerinden gelen sular gri su olarak tanımlanırken geriye kalan tuvalet suları ise siyah su olarak tanımlanmaktadır. Gri sular az kirli gri su ve çok kirli gri sular olarak iki ayrı şekilde değerlendirilebilmektedir. Az kirli gri sular duş, banyon ve lavabodan gelen atık suları, çok kirli gri sular ise mutfak ve çamaşır makinesinden gelen atık suları içermektedir. Gri su %75’lik pay ile hacimsel olarak evsel atık suyun en büyük yüzdesini oluşturmaktadır.

Fiziksel Parametreler

Gri su, evlerde kullanılan şebeke suyunun kimyasallarla kirlenmesiyle oluşmaktadır. Gri su içeriği yaşam standardına, sosyal ve kültürel alışkanlıklara, evde yaşayan insan sayısına ve evde kullanılan kimyasallara bağlı olarak değişmektedir. Suda kirliliğe neden olan kirletici maddeler; oluşan kirlilik, kullanılan kişisel hijyen ürünlerinin, deterjanların, kirli kıyafetlerin ve vücut kirinin bir sonucudur.

Gri suyun fiziksel parametreleri arasında sıcaklık, bulanıklık, renk, gıda parçacıklarından kaynaklı askıda katı madde, saç, iplik ve elektriksel iletkenlik sayılabilmektedir. Elektriksel iletkenlik ve bulanıklık aralığı yüksek yüklü gri suda sırasıyla; 190-3000 µS/cm, 19–444 NTU, düşük yüklü gri suda sırasıyla; 14-1241 µS/ cm, 12,6-375 NTU değerleri ölçülmüştür (Boyjoo ve diğ., 2013). Sıcaklık; gri suyun sıcaklığı çoğu zaman su kaynağına göre daha yüksek olup 18–30 0 C arağına değişmektedir. Yemek yapımı ve kişisel hijyen için kullanılan ılık sulardan kaynaklandığı düşünülen bu sıcaklık değerleri biyolojik arıtma proseslerini olumsuz yönde etkilememektedir (Morel ve diğ., 2006). Diğer yandan daha yüksek sıcaklıklar bakteriyel büyüme de artışa ve depolama tanklarında çökelmelere neden olabilmektedir. Askıda Katı Madde (AKM); Banyondan, çamaşırhaneden ve mutfaktan gelen yemek artıkları, yağ ve katı parçacıklar gri su da yüksek katı madde içeriğine yol açmaktadır. Bu parçacıklar ve kolloidler su da bulanıklığına neden olduğu gibi arıtma kullanılan filtre ve borularda da tıkanmalara neden olabilmektedir. AKM konsantrasyonu yüksek yüklü gri suda su da 29–505 mg/L aralığında, düşük yüklü gri suda ise 12-315 mg/L aralığında değişmektedir.