Mariana Çukuru

Dünya okyanuslarının en derin noktası, deniz seviyesinin 10.994 metre altındaki Mariana Çukuru‘nda bulunan Challenger Deep’tir. Mariana Çukuru’nun en dip kısmı Everest Dağı’ndan 2.147 metre daha derin.

Mariana Çukuru Batı Pasifik’te Guam yakınlarındaki Mariana Adaları’nın hemen doğusunda bulunan bir çukurdur.  Mariana Çukuru Dünya’nın en derin yeri ve buradaki canlılar deniz seviyesinin 1000 katı daha yüksek basınca dayanıklı. Çukurdaki aktif çamur volkanları ve açıklıklardan sıvı kükürt ve karbondioksit salınmakta. Everest Dağı bugüne kadar binlerce insan tarafından tırmanılmış olsa da, Dünya’nın en derin noktasına yalnızca üç insan ulaşabilmiştir. 1960’ta Trieste denizaltısındaki iki bilim insanı ve 2012’de film yönetmeni James Cameron.

Mariana Çukuru ve Dünya’nın en derin noktası Challenger Deep

Mariana Çukuru’nun güney ucunda bulunan Challenger Deep okyanustaki en derin nokta olarak biliniyor. Derinliğinin yüzeyden ölçülmesi zor olsa da 2010 yılında Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (National Oceanic and Atmospheric Administration) tarafından yapılan bir araştırmada Dünya’nın en derin noktası olan Challenger Deep’in derinliği ölçüldü. Ölçüm ses dalgaları gönderilerek gerçekleştirildi. Tam derinlik 10.994 metre olarak kayda geçildi.

James Cameron 2012’de Challenger Deep’in dibine inerek 10,898 metre derinliğe ulaştı. Bununla birlikte New Hampshire Üniversitesi’nden araştırmacılar ise 2014 yılında yayımladıkları yüksek çözünürlüklü deniz tabanı haritalama araştırmasında Challenger Deep’in 10.984 metrede dibe vurduğunu belirlediler.

Okyanusun ikinci en derin yeri de yine Mariana Çukuru’nda bulunuyor. Challenger Deep’in 200 kilometre doğusunda yer alan Sirena Deep 10.809 metre derinliği ile şaşırtıcı bir oluşum.

Mariana Çukuru‘nun genişliği Büyük Kanyon’dan beş kat daha uzundur. Bununla birlikte derinlere inildikçe daraldığından ortalama genişliği 69 km olarak belgelenmiştir.

Amerika Birleşik Devletleri Mariana Çukuru üzerinde yargı yetkisine sahip. 2009 yılında Başkan George W. Bush Mariana Çukuru’nu Deniz Ulusal Anıtı ilan etti ve deniz tabanı ve uzak adaları çevreleyen yaklaşık 506.000 km karelik sular koruma altına alınmış oldu.

Bu alan Mariana Çukuru’nun çoğunu, 21 sualtı volkanını ve üç adayı içine alıyor.

Mariana Çukuru’nun iki büyük okyanus kabuğunun dalma-batma bölgesinde çarpışması ile oluştuğu düşünülmektedir.