NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nde çalışan araştırmacıların önderliğindeki bir takım, Jüpiter’in buzlu uydusu Europa’nın yüzeyinin üzerinde su buharı izleri bulunduğunu onayladı.
Bu önemli bir gelişme çünkü uzayda gezen bu küçük kaya, NASA’ya göre dünya dışı yaşam arayışında en yüksek öncelikli hedeflerden birini oluşturuyor.
Baş araştırmacı ve NASA gezegen bilimcisi Lucas Paganini, NASA’dan yapılan bir açıklamada şöyle söylüyor: “Bilim insanları, henüz sıvı suyu doğrudan tespit etmese de; çok büyük bir şey bulmuş durumdayız: Buhar halinde su bulduk.”
Pazartesi günü Nature Astronomy bülteninde yayınlanan bir makaleye göre NASA, Europa’dan yayılan su buharının, Olimpik boyutlu bir yüzme havuzunu dakikalar içinde dolduracak boyutta olduğunu keşfetmiş.
Fakat bu miktar kulağa fazla gibi gelse de, sadece Dünya’dan tespit edilecek miktarda.
Hawai’deki W. M. Keck Gözlemevi’nden yapılan 17 gözlemden sadece birinde su buharı tespit edilmiş. Gözlemevi spektograf (tayfçeker) kullanarak, diğer gezegenlerin yaydığı veya soğurduğu kızılötesi ışığı tarayıp, atmosferlerindeki kimyasal bileşimleri tespit ediyor.
Paganini ve takımı, makalelerinde şöyle yazıyor: “Europa’da boşaltılan su buharının, daha önce tahmin edilenden düşük seviyelerde olduğunu ve daha güçlü faaliyetlerin yalnızca bölgesel olaylarda ve nadiren gerçekleştiğini öne sürüyoruz.”
Bilim insanları, pek çok yıldır Europa’nın yüzeyinde su olduğundan şüphelenmiş ve yapılan bazı gözlemlerin, bu şüpheyi desteklediği görülmüş.
NASA’nın Galileo uzay aracı, yirmi yıldan fazla süre önce, uydunun yüzeyinde elektriği iletebilen bir sıvıya dair bulgular elde etmiş. Ardından, verilerin 2018 yılında analiz edilmesiyle birlikte dev sıvı bulutlarına yönelik bulgulara ulaşılmıştı. NASA’nın Hubble Uzay Teleskobu’nun önceden topladığı veriler de bulutların var olduğunu desteklemişti.
Goddard’da gezegen bilimci olan Avi Mandell, yapılan açıklamada su buharının keşfine yönelik şunları söylüyor: “Yer tabanlı gözlemlerde, kirlilik oluşturan muhtemel şeyleri ortadan kaldırmak üzere gayretli bir güvenlik denetimi yürüttük. Fakat nihayetinde, gerçekte neler olduğunu görmek için Europa’ya yaklaşmak zorundayız.”
Tam da bunu yapmayı amaçlayan bir uzay görevi halihazırda sıraya konmuş.
NASA’nın Europa Clipper göreviyle, 2023 yılı kadar yakın bir zamanda buzlu uydunun yüzeyine çok daha yakından bakılacak.
Uzay aracında bir dizi kamera, spektometre ve radar bulunacak ve araç bu sayede 45 defa alçaktan uçarak, Europa’nın buzlu kabuğunu araştıracak; belki de uydunun yüzeyinin üstündeki su buharıyla ilgili, buhar hâlâ oradayken daha detaylı bilgiler toplayacak.