Su arıtmada son teknoloji

Bu iki balık oldukça mutlu görünüyor. Yaşadıkları akvaryum yeni ultraviyole LED, yani ışık yayan diyot teknolojisi, ve fotokatalizler sayesinde arındırıldı. Suyu arındırmaya yarayan bu sistem, Avrupa Birliğinin sponsor olduğu bir grup bilim adamı tarafından geliştirildi. Araştırma, küçük ve orta büyüklükteki şirketlerle Cork Teknoloji Enstitüsü’nün konsorsiyumu ile hayata geçirildi. Sistemin iki ana elemanı var: titanyum dioksit ve Ultraviyole LED. Bu iki faktör fotokatalizleri harekete geçirerek suyun arınmasını sağlıyor.

Patrick Dunlop, Ulster Üniversitesi:
“Öncelikle bu küçük gövde üzerine cam küreler yerleştiriyoruz. Daha sonra LED’i kullanarak, titanyum dioksit kaplama üzerine UltraViyole ışınlar yayıyoruz. Akvaryumun içindeki su, reaktöre doğru hareket ettiriliyor. Titanyum dioksit boncuklarla kaplı sarmal yuvarlaktan geçerek temizleniyor ve pompalar yardımıyla akvaryuma geri dönüyor.”

Ultraviyole ışınlar su içindeki bakteri ve virüsleri yok ederek suyun temizlenmesini sağlamak amacıyla günlük hayatta sıkça kullanılıyor. Fakat sistem cıva lambalar kullanılarak çalıştığı için çevreye daha az duyarlı, daha pahalı ve daha geniş yer kaplıyor. Cork Teknoloji Enstitüsü’ndeki araştırmacılar ise Ultraviyole LED’lerle çalışıyor.

Liam Lewis, Cork Teknoloji Üniversitesi:
“Işık bu cihazdan çıkarak geliyor, buradaki liflerden geçiyor ve bu detektörün içinde toplanıyor. Biz bu detektörden görüntüler alıyoruz. Ekran üzerine yansıyan görüntüler bize LED’den çıkan ışığın dağılımı ve yoğunluğu hakkında bilgi veriyor. Daha sonra bu verilere göre cihazı ayarlıyoruz. Daha verimli olarak çalışmasını sağlayacak oranı bulmaya çalışıyoruz. Cihazın verdiği veri girdisini ve reaktörün verdiği tepkiyi farklı modelleri tasarlamak için kullanıyoruz.”

Natalia Rebrova, Cork Teknoloji Enstitüsü:
“Ultraviyole LED ışınlarının yoğunluğunu düzenliyoruz. Kaynak ve yüzey arasındaki en uygun mesafe oranını bulabilmek için yüzeye yansıyan ışınların miktarını ölçüyoruz. Tepkimenin hızı, ışığın yoğuluğuna bağlı. Bu yoğunluğu ölçerek suyun arındırılma hızını bulabiliyoruz.”

Projenin yöneticilerinden Niall Bolster LED teknolojisinin yükselen bir trend olduğunu belirtiyor:
“LED teknolojisi bugün çok hızlı ilerliyor. LED uygulamalarına insanlar tarafından gün geçtikçe daha fazla talep geliyor. Teknolojik ilerlemenin hangi aşamada olduğunu soruyorlar. LED’in uygulama aşamasında ne gibi katkıları olabilir, bize ne katabilir diye soruyorlar.”

Fotokatalizler düşük kirlilik oranında verimli bir yöntem. Ultraviyole ışınların yansımasıyla harekete geçen titanyum dioksit klordan daha etkilidir. Fotokatalizler bakterileri suyun içinde yaptıkları yolculuk esnasında yakalayarak yok ediyor. Projeyi yürüten konsorsiyum sistemi öncelikle büyük ölçekli sanayiler için düşünür. Akvaryum suyu arındırma fikri daha sonra ortaya atılır.

Jan Procházka, Kimya Mühendisi:
“Yüksek kirlilik oranında endüstriyel çözümler daha etkilidir. Fakat bu temizleme yöntemi bir düzeyden sonra zararlı oluyor. Bu nedenle biz, fotokatalizleri öncelikle bu alan için düşündük. Fakat şirketler, bizim sunduğumuz çözümün biraz daha pahalı ve uzun süren bir temizleme işlemi olması nedeniyle bu sistemle ilgilenmediler.”

Belki de bugün yapılan bu çalışmalar, su temizleme reaktörünün yarının büyük sanayi tesislerinde de kullanılabilecek seviyeye gelmesine yol açar.